Bodegas Compañón Arrieta/El Mozo Wines

Familiebedrijf in Lanciego, Rioja Alavesa, dat natuurlijke, traditionele, ecologische wijnen maakt.

Familiebedrijf
Bodegas Compañón Arrieta oftewel El Mozo Wines is een klein familiewijnbedrijf aan de rand van het wijndorp Lanciego/Lantziego in het noorden van Rioja Alavesa met een 40-jarige geschiedenis dat zelf wijnen maakt en bottelt onder de beschermde herkomstbenaming D.O.Ca. Rioja. De 3e generatie (Itxaso en Unai Compañón en Gorka Mauleón) heeft in 2010 de teugels overgenomen. Daarvoor werkten Itxaso en Gorka in Barcelona in een andere sector, maar na het overlijden van Felix, de vader van Itxaso en Unai, zijn ze teruggekeerd naar hun geboortedorp om het bedrijf voort te zetten. Alle werkzaamheden in het bedrijf worden door de familie verricht. Itxaso is de wijnmaakster. Naast wijnboer is Gorka ook (gekozen) burgemeester van Lanciego.  
Het bedrijf heeft 2 namen. Compañón Arrieta zijn de achternamen van Itxaso en Unai. El Mozo is de bijnaam van hun opa die begonnen is met wijn maken. 

afbeelding wijnstok in wijngaard Vasconegro
Wijnstok wijngaard Vasconegro

Wijngaarden
Het familie bezit ruim 9 hectare wijngaarden, verdeeld in 18 verschillende micro-percelen die alle door de (voor)ouders van Itxaso en Gorka zijn aangeplant en bewerkt. De percelen liggen verspreid over de gemeente Lanciego en Viñaspre (provincie Alava, regio Baskenland) op 560 (tot 614) meter hoogte. De bodem bestaat uit witte kalkhoudende en rode kalk- en ijzerhoudende klei met veel (grote) stenen, vooral op de hoger gelegen plateau's. De bodem in de subzone Alavesa en vooral in Lanciego is armer dan in de andere subzones van de Rioja. Daarom is de opbrengst laag. Zo levert de wijngaard Monte de Viñapre slechts 1000 kg druiven per hectare en andere wijngaarden tot maximaal 5500 kg per ha, terwijl in de D.O.Ca. Rioja 7500 kg per ha zijn toegestaan. De kwaliteit van de druiven is evenwel hoog. Bijna alle wijnstokken zijn meer dan 40 jaar en soms zelfs ruim 70 jaar oud. Ze zijn traditioneel in struikvorm gesnoeid. De wijngaarden worden traditioneel, duurzaam, organisch en biodynamisch bewerkt (zonder gebruik te maken van enig chemisch product of behandeling en met zo min mogelijk interactie). De wijngaarden zijn alle ecologisch gecertificeerd (door de Consejo de agricultura y alimentación ecológica de Euskadi) en vooral beplant met de (blauwe) tempranillo en de witte malvasía riojana en daarnaast wat (rode) garnacha tinta en (witte) viura, en turruntés.

Wijnhuis
Tot 1982 werden de druiven verkocht. In dat jaar bouwde de familie een eigen verwerkingsruimte aan de rand van het dorp tegen de berg en begon zelf jonge, rode wijn te maken. Die wijn werd in bulk verkocht aan grotere wijnhuizen zoals CVNE, El Coto en Marqués de Riscal. In 2012 begon het wijnhuis haar rode wijn zelf te bottelen onder het label Herrigoia. De naam refereert aan het deel van Lanciego waar de bodega staat en waar de meeste wijngaarden liggen. In het Baskisch betekent 'herri' stad en 'goia' omhoog. In 2013 begonnen ze van de blauwe druiven van de beste micropercelen een wijn te maken, de rode Malaspiedras (met een korte houtrijping), en daarna brachten ze wijngaardwijnen op de markt, te weten een clarete met de naam El cosmonauta y el viaje en el tiempo een witte, met de naam El cosmonauta en el barranco de agua, een rode houtgerijpte met de naam El cosmonauta en el paraje 601 en in 2022 een nieuwe 'orange' wijn met de naam El cosmonauta Misión a Marte. De originele etiketten op de flessen van de wijnen geven al aan dat het geen "doorsnee" rioja-wijnen zijn. De namen worden bij de verschillende wijnen verklaard. 

Natuurlijke, traditionele, artesanale (gecertificeerd) ecologische wijnen
Alle wijnen worden zo natuurlijk mogelijk gemaakt van plaatselijke druivensoorten met zo min mogelijk interactie, waardoor natuurlijke, artesanale en traditionele wijnen ontstaan. Er worden geen kunstmatige gisten noch additieven gebruikt. Als de wijnen worden geklaard, gebeurt dat met bentoniet. De wijnen worden zoveel mogelijk gemaakt volgens de traditionele (natuurlijke) maceracion carbonica methode met een spontane gisting. De rode Herrigoia wordt gemaakt in grote, traditionele, open betonnen kuipen (lagos); dit in tegenstelling tot het kunstmatige proces van de maceracion carbonique van o.a. de Beaujolais Nouveau wijnen die plaatsvindt in gesloten roestvrijstalen tanks onder toevoeging van extra koolzuurgas. Deze traditionele gistingsmethode wordt van oudsher in Rioja Alavesa gebruikt en was tot 1800 zelfs de enige techniek die in de Rioja gebruikt werd. Hele druiventrossen worden in de twee grote open, betonnen, ondergrondse kuipen gestort, waarin de "magie" van de «maceración carbónica» plaatsvindt. Door de druk gaan de druiven onderin kapot en komt er door de gistcellen op de schillen een langzame, intracellulaire gisting in alle druiven op gang die 7 à 8 dagen duurt. Daarna worden de druiven geperst en gaat de wijn terug in de kuipen waarin ook de malolactische (melkzuur) gisting plaatsvindt. De meeste «maceración carbónica» wijnen worden al vroeg gebotteld en verkocht, maar Gorka en Itxaso laten een deel van de wijn een tijdje in de "lagos" rijpen, hetgeen de complexiteit ten goede komt. 

Ook de rode Malaspiedras en de wijngaardwijnen El cosmonauta ondergaan een spontane gisting in roestvrijstalen, betonnen of kunststof bakken. De wijngaardwijnen worden nog traditioneel met de voeten geperst. Sommige wijnen ondergaan daarna een rijping op vaten van diverse soorten eikenhout.
Doordat de wijngaarden hoog liggen en de bodem arm is, zijn de wijnen fris en hebben prachtige zuren.

In goede jaren maakt het bedrijf zo'n 60.000 liter wijn; in 2017 slechts 30.000 liter door het slechte weer (nachtvorst in het voorjaar, droogte in de zomer).

Wij importeren en verkopen de wijnen van dit wijnhuis sinds 2018.

Naam Beschrijving
37.02. El cosmonauta y el barranco de agua 2021 Witte ecol. wijngaardswijn van malvasía riojana; spontaan gegist; 4 mnd gerijpt op eikenhout. afbeelding wijnfles El Cosmonauta y el barranco de agua
37.03. Herrigoia rood 2022 Ecologische, rode wijn gemaakt vlgs de traditionele "maceración carbónica" methode van 85% tempranillo. afbeelding Herrigoia 2022
37.04. Malaspiedras rood 2018/2019 Ecologische, natuurlijke, spontaan gegiste, houtgerijpte wijn van 99,9% tempranillo uit oude wijngaarden afbeelding wijnfles Malaspiedras rood
37.06. El Cosmonauta Misión a Marte 2021 Orange wijn van de beste viura-druiven uit de eigen wijngaarden. afbeelding wijnfles Mision a Marte
37.11. El cosmonauta en el paraje 601 2019 Rode wijn van tempranillo uit 2 wijngaarden die spontaan is gegist en 12 mnd heeft gerijpt in eikenhouten vaten. afbeelding wijnfles el Cosmonauta en el Paraje 601